تاثیر تغییر ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جهانی بر شکل گیری دولت رقابتی

نویسندگان

هادی آجیلی

استادیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی نژلا بانکیان

کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

مفهوم قدرت همواره در کانون مطالعات مربوط به مباحث سیاست جهان جای داشته است. این در حالی می باشد که این  مفهوم در برهه های زمانی مختلف از جنبه های متفاوتی تغییر یافته و مورد بررسی قرار گرفته است. به طوری که طی سه دهه ی اخیر، شاهد تحولات گسترده ای در قدرت از نظر ماهیت، آرایش، روابط و ساختار بوده ایم. هدف عمده این نوشتار، واکاوی و تشریح دگرگونی های صورت گرفته در ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جهانی می باشد. این ساختار قدرت نیز تغییرات خود را غالبا در دو حوزه غیردولتی یا خصوصی شدن اقتدار سیاسی و برآمدن پدیده مزیت رقابتی یا رقابت پذیری متجلی و نمایان می سازد. این تحولات در ساختار قدرت بالطبع منجر به تحولاتی در دولت ها نیز خواهد شد، به طوری که همگام با این دگرگونی ها، دولت ها نیز در پی تغییر نقش و اتخاذ سیاست های نوینی در این راستا می باشند. لذا، «دولت رقابت» یا «دولت ناظر» می تواند دولتی  باشد که با الزامات ساختار فعلی قدرت، قرابت و هم خوانی بیشتری دارد. بدین جهت این مقاله درصدد است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که آیا تغییر ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جهانی تاثیری بر شکل گیری دولت رقابتی داشته است؟ فرضیه مطرح شده آن می باشد که تغییر ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جهانی از طریق ملزم ساختن دولت ها به تمرکززدایی  موجبات شکل گیری دولت رقابتی  را فراهم آورده است. در این راستا بهره گیری از نظریات متفکری چون فیلیپ سرنی یاری رسان ما در این امر خواهد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاثیر تغییر ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جهانی بر شکل‌گیری دولت رقابتی

مفهوم قدرت همواره در کانون مطالعات مربوط به مباحث سیاست جهان جای داشته است. این در حالی می‌باشد که این  مفهوم در برهه‌های زمانی مختلف از جنبه‌های متفاوتی تغییر یافته و مورد بررسی قرار گرفته است. به‌طوری‌که طی سه دهه‌ی اخیر، شاهد تحولات گسترده‌ای در قدرت از نظر ماهیت، آرایش، روابط و ساختار بوده‌ایم. هدف عمده این نوشتار، واکاوی و تشریح دگرگونی‌های صورت گرفته در ساختار قدرت در نظام اقتصاد سیاسی جه...

متن کامل

چشم انداز جایگاه تمدن نوین اسلامی در شکل گیری نظم پساهژمون در اقتصاد سیاسی جهانی

وقوع بحران 1970 و افول نظم «برتون وودز» در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، نقطه عطفی در گذار از مفصل‌بندی قدرت و هژمونی برآمده از تمدن غرب شمرده می‌شود. درواقع بحران در نظم هژمونیک موجود، محدود به عدم تعادل در بنیان‌های مادی و معنوی قدرت ایالات متحده به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر سیستم یادشده نیست؛ بلکه بن‌بست تمدن غرب به‌عنوان بستر فکری و ایدئولوژیک نظم موجود نیز می­باشد. دراین‌راستا، مفهوم‌سازی منطق تطور ...

متن کامل

شکل گیری نظام پارلمانتاریسم در ایران زمینه‌های انتقال قدرت سیاسی از قاجار به پهلوی اول

هدف مقاله حاضر، بررسی پیامدهای نظام مشروطه پارلمانی و زمینه‌های تاریخی انتقال قدرت از قاجاریه به پهلوی اول می‌باشد. با وقوع انقلاب مشروطیت، ساختارحاکم با باورهای سنتی خود در برابر تغییرات در مناسبات قدرت جایگزین دستخوش نابسامانی سیاسی گردید. عدم تطابق نظم سنتی با الگوهای جدید، فراهم نبودن شرایط عینی و ذهنی جامعه سبب بروز آشفتگی اوضاع حکومت گردید. نظام پارلمانتاریسم، با تجربه ی اولیه ایرانیان در...

متن کامل

بایسته های شکل گیری نظام تجاری جهانی عادلانه و شفاف

نظام تجاری چندجانبة جهان به‌مثابة یکی از نظام‌های فرعی نظام بین‌الملل کنونی از زمانی که در دوران پس از جنگ جهانی دوم در سال 1947 در شکل موافقتنامة عمومی تعرفه و تجارت (گات) ظهور کرد، انتقاد کشورهای مختلف را در پی داشته است. با تبدیل گات به سازمان جهانی تجارت در سال 1994، نه‌تنها نارضایتی کشورها از عملکرد این نظام از بین نرفته، بلکه در بسیاری از موارد افزایش هم یافته است. افزون بر آن، در کنار دو...

متن کامل

تأثیرات جهانی شدن اقتصاد بر نقش دولت در اقتصاد سیاسی محیط زیست در کشورهای در حال توسعه: مورد ایران

با اوج گیری فرآیندهای رشد و توسعه و شکل گیری برنامه های توسعه صنعتی در کشورهای در حال توسعه وضعیت محیط زیست این کشورها در وضعیت نگران کننده ای قرار گرفته است. بازار و بخش خصوصی در حفاظت از محیط زیست و مقابله با پیامدهای منفی زیست محیطی ناشی از فعالیت های اقتصادی ناتوان بوده است. دولت نیز که اساساً مسئولیت اصلی حفاظت از محیط زیست به عنوان یک کالای عمومی را دارد یا در انجام این وظیفه ذاتی ناتوان ...

متن کامل

بررسی عوامل شکل گیری، تحول و جایگاه اوپک وتاثیرآن در اقتصاد جهانی در دهه کنونی

انرژی به عنوان پاشنه آشیل بسیاری از روندهای جهانی بوده و نفت نقش خون تمدن و صنعت در قلب اقتصاد جهانی را دارد. برای سیاست‌گذاری بر این ماده استراتژیک، اوپک به عنوان یک سازمان بین‌المللی تخصصی فرامنطقه‌ای، توسط پنج عضو موسس ایران، عراق، عربستان سعودی، کویت و ونزوئلا در کنفرانس 10 تا 14سپتامبر سال 1960 در بغداد تشکیل شد. این سازمان تنها با داشتن کمتر از 5 درصد جمعیت جهان و دارا بودن 89/81 درصد از ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دولت پژوهی

جلد ۲، شماره ۷، صفحات ۱۶۳-۱۹۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023